Meer dan 3 jaar geleden pleitte GBB al voor tiltmeters… (20 februari 2016…)
Groningen: Het meest bemeten stukje aarde… en het meest bescheten stukje aarde….
Ons mooie Ommeland met haar Stad aan de rand…Trots verkondigt de NAM dat dit het meest bemeten stukje aarde is. En dat als gevolg van de aardgaswinning en om de gevolgen van die aardgaswinning te kunnen duiden.
In de ondergrond en op de bovengrond hebben we het over netwerken van boorgatseismometers, van versnellingsmeters, van trillingsmeters, van waterpas- satellietmetingen enz. Dat we als gewone burgers door de bomen het bos niet meer zien in het woud van meettechnieken, zal niemand verbazen. Maar, meten is weten. Alleen, wat wordt precies gemeten? En is dat wat men meet wel dat wat we als ‘burgers op de bel’ eigenlijk zouden moeten weten? In ons belang.
Dat gaswinning tot het trillen en beven van de aarde onder ons leidt is successievelijk wel bekend bij ons Groningers en – ietwat vertraagd – ook bij de NAM. Maar het oorzakelijk verband tussen de gaswinning en de geconstateerde schade bovengronds, die causaliteit, lijkt een terugkerend thema voor vele discussies tussen de veroorzaker van deze gaswinningellende (NAM/Shell) en diegene die onder de gevolgen van de gaswinning te leiden hebben. Bovendien hebben we als Groningers met een complicerende factor te maken; met een verantwoordelijke minister Kamp die zo een creatieve geest heeft, dat hij een bedrijf als de NAM maatschappelijk verantwoord vindt werken. Hij lijkt wel de laatste om de intenties van de NAM in twijfel te trekken. Vanuit Kamp’s economisch perspectief bezien (en we hebben hem nog nooit ergens anders op kunnen betrappen) is bij zo’n wonderlijke opmerking ook nog wel iets bij bedenken: het bedrijf NAM/Shell spekt de kas van de overheid nu al vele decennia. Een economische minister Kamp is erg bij met de huidige houding van de NAM/Shell om de winstmaximalisatie succesvol om te buigen naar een verlies minimalisatie. Dat wij daardoor als Groningers de dupe worden van dit aangepaste businessplan, deert Kamp niet. Dat zal wellicht pas gebeuren wanneer hij zich als ambteloos burger heeft teruggetrokken in het Oosten des lands en het afvalwater van de NAM ook hem bereikt…
Het mag duidelijk zijn dat noch de NAM/Shell, noch minister Kamp gebaat is bij het achterhalen van de volledige waarheid; het volledig weten. Want meten is weten en weten verlangt ingrijpen.
Wat veroorzaakt nu precies de door de mensen geconstateerde schade aan hun woningen? Is de huidige inzet van meetmethoden voldoende voor ons bewoners om het oorzakelijk verband tussen zettingen en/of bevingen en schade aan te tonen. De geconstateerde schades –ook buiten de zogenaamde contouren doen anders vermoeden. De nu door de NAM gebruikte methodieken kunnen nu niet op het moment suprême de relatie tussen schade en bevingen/trillingen laten zien. De NAM kan dus (onwetend als zij wil zijn) stellen dat bepaalde bevingen geen schade kunnen veroorzaken. En dat simpelweg omdat deze meetmethoden niet goed genoeg meten.
Naast zetting en bevingen hebben we in Groningen ook te maken met aanzienlijke schade door ongelijkmatige bodemdaling (zakkingen). Dit soort schade wordt door NAM (en dus ook door het CVW) niet gezien als schade veroorzaakt door bodemdaling door gaswinning. De werkelijke oorzaak van de lokale zakkingen/zettingen wordt echter niet of nauwelijks onderzocht! In het gewijzigd Winningsplan (2013) staat: ‘Omdat bodemdaling door gaswinning een geleidelijk en gelijkmatig verloop heeft en de resulterende vervorming (zoals scheefstand, kromming en horizontale rek) van de bovengrond zeer klein is, wordt geen directe schade aan bebouwing verwacht’. Als bewoners constateren we toch anders!
Ook de Groninger Bodem Beweging pleit daarom voor een permanent netwerk van online functionerende tiltmeters. Deze meettechniek wordt in andere landen al toegepast en ook op een paar plaatsen in Nederland. De tilt-meetmethode is gebaseerd niet op het meten van verplaatsing in plaat van beweging. Deze techniek is bijzonder nauwkeurig en kan verschuiving in dijken, van grond en gebouwen (en dus woningen) registeren tot tienden van millimeters. Het maakt voor de metingtechniek niet uit wat de oorzaak van een verschuiving is. Door de aard van de verschuiving en de combinatie met andere gegevens is heel goed mogelijk om de gevolgen van aardbevingen en verzakkingen zoals die worden veroorzaakt door de gaswinning in beeld te brengen.
Tiltmeters zouden ook kunnen laten zien dat er effecten van trillingen en bevingen vele kilometers verderop zijn. Dat deze effecten verder dragen dan dat gebouwensensoren ons laten geloven. Bovendien maken tiltmetingen inzichtelijk dat de afstand tot het epicentrum niets zegt over de schade. Zo kan door eenzelfde beving op grotere afstand zelfs meer schade ontstaan dan dichtbij. En door middel van tiltsensoren kunnen de gevolgen van zettingen (ook op langere termijn) veel beter in kaart worden gebracht en wordt naar verhouding veel meer aandacht geschonken aan de bodemdaling als gevolg van de compactie door gaswinning.
En voordat de NAM weer begint te schermen met ‘Dat moeten we eerste eens onderzoeken…’. Er lijkt wereldwijd al voldoende expertise op het gebied van tiltsensoren. Ook in Groningen zijn relaties tussen seismiciteit en schades gemeten door tiltmeters.
In het belang van de volledige en transparate waarheid moet er dus een volstrekt onafhankelijk opgezet tiltmeternetwerk komen, waarbij een ieder die dat wil over de meetgegeven kan beschikken en deze kan interpreteren. Een minister Kamp die als laatste officiële daad ook eens Gronings maatschappelijk te werk gaat, zullen we maar zeggen…
Op dat Groningen wel het meest bemeten, maar niet het meest bescheten (= besmeurd, ziekelijk) stukje Nederlandse aarde blijft.