Samenhang en samenwerking in het gaswinningsgebied

In sommige dorpen en wijken in de provincie Groningen is er veel samenhang en samenwerking tussen bewoners, in anderen juist veel minder. Hoe komt dat? Wat stelt gemeenschappen in staat om optimaal samen te werken? Hoe gaan ze om met gezamenlijke uitdagingen? Om deze vragen te beantwoorden hebben de onderzoekers van Gronings Perspectief vier dorpen en twee
stadswijken in het gaswinningsgebied geselecteerd voor een verdiepend kwalitatief onderzoek, door middel van interviews en focusgroepen met professionals en bewoners.

Is er samenwerking?
In vier van de zes onderzochte dorpen en wijken is de samenwerking over het algemeen goed.
Bewoners ontplooien veel gezamenlijke activiteiten en zijn trots op hun dorp. Er is in deze dorpen en wijken een actief verenigingsleven. Uitdagingen, zoals sluiting van voorzieningen, worden over het algemeen collectief opgepakt. In de twee andere dorpen/wijken is er veel minder samenwerking.

De impact van de gaswinningsproblematiek
Als het gaat om gaswinning geldt voor enkele dorpen dat de bedreiging van buitenaf een impuls geeft aan de samenhorigheid. Andersom zijn er dorpen en wijken met veel samenhang waar de gevolgen van de gaswinning niet collectief worden opgepakt. Redenen die hiervoor worden genoemd: men vindt het een te individueel probleem om gezamenlijk op te pakken, te complex of (nog niet) van belang voor het eigen dorp/wijk.

Bevorderen van samenwerking en samenhang: Suggesties voor de praktijk
Dorpen en wijken met veel samenwerking kenmerken zich door een aantal ‘succesfactoren’ die de samenhang en samenwerking bevorderen:

Factoren die samengaan met samenhang en samenwerking

  • Bewoners vormen de spil.  Vrijwilligers en kartrekkers om het voortouw te nemen.
  • Gedeelde visie van bewoners.  Een gemeenschappelijke visie van wat een dorp/wijk nodig heeft en een gedeeld belang om je hiervoor in te zetten.
  • Centrale ontmoetingsplek.  Een laagdrempelig buurthuis of activiteitencentrum waarin bewoners zelf de regie kunnen nemen.
  • Faciliterende gemeente.  Een gemeente die optreedt als facilitator die bewoners middelen en vertrouwen geeft om naar eigen inzicht te handelen.
  • Momentum behouden.  Snel handelen aan de kant van gemeentes (bij initiatieven van bewoners). Lange termijn perspectieven voor initiatieven. Trage reacties of te weinig perspectief ontnemen momentum en verminderen samenhang en samenwerking.
  • Respecteren van diversiteit.  Bewoners accepteren en respecteren onderlinge diversiteit.

Werksessie samenhang en samenwerking
In het najaar organiseert Gronings Perspectief een werksessie, waarin de resultaten uit het
onderzoek besproken worden met professionals en belangstellenden uit de regio.

Gronings Perspectief
In opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen onderzoekt de RUG onder de naam Gronings
Perspectief sinds 2016 de veiligheidsbeleving, de gezondheid en het toekomstperspectief van
Groningers. Het onderzoek wordt uitgevoerd met vragenlijsten onder panelleden, interviews en
groepsgesprekken onder bewoners en professionals in de regio. Eerdere publicaties en
vragenlijsten zijn te vinden op de site https://www.groningsperspectief.nl

Het rapport, “Sociale samenhang, samenwerking en veerkracht” vind je hier.
De bijlage bij het rapport vind je hier.